متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت

دانشگاه علامه طباطبائی

دانشکده مدیریت و حسابداری

پایان‌نامه کارشناسی ارشد

رشته مدیریت صنعتی گرایش پژوهش در عملیات

روشی برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم­گیری مبتنی بر تحلیل پوششی داده­ها و وزن­های مشترک

استاد مشاور:

دکتر محمدتقی تقوی فرد

شهریور

 1394

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی گردد

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود می باشد)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن می باشد هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود اما در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل می باشد)

چکیده

ارزیابی عملکرد یکی از مهم‌ترین موضوعات مدیریتی می‌باشد و دانشگاهیان و پژوهشگران زیادی به این موضوع نظر داشته­اند و روش‌های پارامتری و ناپارامتری گوناگونی را برای اندازه­گیری و ارزیابی عملکرد توسعه داده‌اند. مانند پرکاربردترین این روش‌ها، تکنیک تحلیل پوششی داده‌ها می‌باشد که در سال 1978 توسط چارنز و همکاران معرفی گردید. این تکنیک که یک روش ناپارامتری می باشد، با در نظر گرفتن وزن‌هایی برای ورودی­­ها و خروجی­ها به محاسبه کارایی واحدهای تصمیم­گیری هم جنس که چندین ورودی را دریافت و چندین خروجی را تولید می­کنند، می­پردازد. در این ‌روش کارایی هر یک از واحدها بطور مجزا حداکثر می­گردد که این امر باعث می­گردد که وزن‌های ورودی­ها و خروجی­ها از واحدی به واحدی دیگر تغییر یابد. این انعطاف‌پذیری در وزن‌های ورودی و خروجی مقایسه واحدها بر مبنا و پایه­ای مشترک را تهدید می­کند. مانند مباحثی که برای پاسخگویی به این اشکال تحلیل پوششی داده‌ها مطرح گردیده می باشد، بحث اوزان مشترک می‌باشد که محاسبه وزن‌های یکسان برای ورودی و خروجی مشابه واحدهای تصمیم­گیری امکان مقایسه بر مبنا و پایه­ای مشترک را فراهم می­کند. در این پژوهش به مقصود محاسبه اوزان مشترک و محاسبه کارایی واحدهای تصمیم­گیری بر اساس اوزان مشترک سه مدل ارائه گردید، که از میان این سه مدل، مدل اول و مدل دوم، خطی و مدل سوم، یک مدل غیرخطی می‌باشد و سپس 142 کشور منتخب جهان از نظر نوآوری با مدل‌های ارائه شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین به مقصود اعتبارسنجی مدل‌های ارائه شده، اقدام ارزیابی عملکرد کشورهای منتخب با تعدادی از مدل­های مطرح شده در زمینه تحلیل پوششی داده‌ها وزن‌های مشترک نیز انجام گرفته می باشد. نتایج حاصل از اجرای مدل­ها مشخص می­کند که دو کشور چین و مکزیک، کاراترین کشورها و کشور سودان ناکاراترین کشور می­باشد. همچنین با در نظر داشتن میانگین کارایی و ضریب همبستگی محاسبه شده، اعتبار مدل­ها تایید می­گردد.

کلید واژه­ها: ارزیابی عملکرد، کارایی، تحلیل پوششی داده‌ها، وزن‌های مشترک، نوآوری

فهرست مطالب

1-فصل اول: کلیات پژوهش

1-1-مقدمه. 2

2-1- اظهار مسئله. 2

3-1- اهمیت و ضرورت موضوع. 4

4-1- گزاره‌های پژوهش.. 6

1-4-1- پرسش‌های پژوهش.. 6

2-4-1- هدف‌های پژوهش یا نتایج مورد انتظار 7

5-1- روش کلی پژوهش.. 7

1-5-1- قلمرو مکانی-جامعه پژوهش.. 7

2-5-1- قلمرو زمانی پژوهش.. 7

3-5-1- روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه. 7

4-5-1- روش‌های گردآوری داده‌ها و ابزار مورد بهره گیری برای آن. 7

5-5-1- روش‌های تحلیل داده‌ها 8

1-5-5-1- تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) 8

6-1- موانع و محدودیت‌های پژوهش.. 9

7-1- چارچوب کلان نظری پژوهش.. 9

8-1- نقشه راه 9

9-1- تبیین واژه‌ها و اصطلاحات پژوهش.. 10

10-1- جمع‌بندی.. 12

1-فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

1-2- ارزیابی عملکرد. 14

1-1-2- مقدمه. 14

2-1-2- تعریف ارزیابی.. 15

3-1-2- تعریف عملکرد. 16

4-1-2- تعاریف سنجش و ارزیابی عملکرد. 18

5-1-2- تاریخچه ارزیابی عملکرد. 20

6-1-2- تاریخچه ارزیابی عملکرد در ایران. 21

7-1-2- اهمیت و ضرورت ارزیابی عملکرد. 22

8-1-2- اهداف ارزیابی عملکرد. 23

9-1-2- مزایای ارزیابی عملکرد. 24

10-1-2- معضلات و موانع ارزیابی عملکرد. 25

11-1-2- دیدگاه­های جدید و سنتی در ارزیابی عملکرد ارزیابی عملکرد. 26

12-1-2- مفاهیم اساسی ارزیابی عملکرد. 28

2-2- کارایی.. 30

1-2-2- مفهوم کارایی.. 30

2-2-2- انواع کارایی.. 32

3-2-2- تفاوت کارایی و بهره­وری.. 33

4-2-2- اندازه­گیری کارایی.. 34

3-2- تحلیل پوششی داده‌ها و مفاهیم آن. 35

1-3-2- بازدهی به مقیاس در تحلیل پوششی داده‌ها 36

2-3-2- مدل‌های تحلیل پوششی داده‌ها 38

1-2-3-2- مدل CCR.. 38

2-2-3-2- مدل BCC.. 45

3-2-3-2- مدل جمعی.. 50

3-3-2- مفهوم قیمت سایه در تحلیل پوششی داده‌ها 51

4-3-2- ناکارایی تکنیکی و مقیاس… 51

5-3-2- رتبه­بندی واحدهای کارا 53

1-5-3-2- روش اندرسون پترسون. 54

2-5-3-2 روش کارایی متقاطع. 54

3-5-3-2- تحلیل پوششی داده‌ها وزن‌های مشترک… 55

4-2- نوآوری.. 60

1-4-2- مفهوم نوآوری.. 60

2-4-2- ضرورت و اهمیت نوآوری.. 61

5-2- معرفی گزارش  شاخص نوآوری جهانی.. 63

6-2- پیشینه پژوهش.. 70

1-6-2- پیشینه خارجی.. 70

2-6-2- پیشینه داخلی.. 82

7-2- جمع‌بندی.. 88

1-فصل سوم: روش شناسی پژوهش

1-3- مقدمه. 90

2-3- تعریف پژوهش.. 90

3-3- انواع پژوهش.. 91

1-3-3- انواع پژوهش علمی بر اساس هدف.. 91

2-3-3- انواع پژوهش علمی بر اساس ماهیت و روش… 92

4-3- الگوریتم پژوهش.. 93

5-3-  مدل‌های پیشنهادی ارزیابی عملکرد مبتنی بر تحلیل پوششی داده‌ها وزن‌های مشترک… 94

1-5-3- مدل پیشنهادی شماره 1. 95

2-5-3- مدل پیشنهادی شماره 2. 96

3-5-3- مدل پیشنهادی شماره 3. 98

6-3- شاخص‌های ورودی و خروجی.. 105

7-3- جمع‌بندی.. 106

1-فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

1-4- مقدمه. 109

2-4- داده­های شاخص‌های ورودی و خروجی کشورها 109

3-4- اجرای مدل­ها 114

1-3-4- مدل CCR.. 114

2-3-4- مدل BCC.. 119

3-3-4- مدل اندرسون پترسون. 121

4-3-4 ماتریس کارایی متقاطع. 122

6-3-4-  مدل وزن مشخصه. 123

7-3-4- مدل کائو هنگ (2005 م) 124

8-3-4- مدل امیری و همکاران (1389 ه.ش) 126

9-3-4- مدل علینژاد و همکاران (2008) 127

10-3-4 مدل پیشنهادی 1. 129

11-3-4 مدل پیشنهادی 2. 130

12-3-4 مدل پیشنهادی 3. 132

4-4- ضریب همبستگی اسپیرمن.. 133

5-4- کشورهای مرجع برای جمهوری اسلامی ایران. 134

6-4 رتبهبندی کشورهای منتخب.. 135

7-4- جمع‌بندی.. 139

1-فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5- مقدمه. 141

2-5- نتایج پژوهش.. 141

3-5- نوآوری پژوهش.. 144

4-5- پیشنهادات.. 144

1-4-5- پیشنهادات عملیاتی.. 145

2-4-5- پیشنهادات تحقیقات آتی.. 145

5-5- محدودیتهای پژوهش.. 145

6-5- جمع‌بندی.. 146

منابع. i

منابع فارسی.. i

منابع انگلیسی.. v

پیوست.. xiv

مقدمه

در این فصل به اظهار مسئله پرداخته می­گردد و ضرورت و اهمیت موضوع مورد بحث قرار می­گیرد. همچنین چهار سؤال برای پژوهش حاضر مطرح می­گردد که در طول انجام پژوهش به سؤالات پاسخ داده می­گردد. علاوه بر آن هدف از انجام پژوهش و روش کلی پژوهش نیز اظهار می­گردد و نقشه راه پژوهش در بطور اختصار در نمایی نشان داده می­گردد. و در نهایت به تعریفی از واژگان اصلی پرداخته می­گردد.

2-1- اظهار مسئله

در طول سال­های گذشته، مدل‌های مختلفی برای اندازه­گیری کارایی ابداع شده می باشد که می­توان آنها را در دو دسته کلی مدل‌های سخت با تکیه بر داده­های کمی و عینی، و مدل‌های نرم با تکیه بر داده­های ذهنی و کیفی تفکیک نمود (آذر, 1379) و از آنجا که هریک از مدل‌های ارزیابی عملکرد ابزاری می‌باشد که پس از اجرا اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیم­گیرندگان قرار می‌دهد، پس، بهره گیری از اینگونه مدل­ها به مقصود پاسخگویی به سؤالات و مسائلی که در ذهن تصمیم­گیرندگان شکل گرفته می باشد، اجتناب ناپذیر می باشد (آذر و ترکاشوند، 1385).

تحلیل پوششی داده‌ها مانند روش‌های ناپارامتری می باشد که کارایی نسبی واحدها را در مقایسه با یکدیگر ارزیابی می­کند (مهرگان, 1391). قوت DEA از آنجا ناشی می­گردد که با وجود مطلوب‌ترین وزن‌های بدست آمده از حل مدل، ممکن می باشد واحد هدف، ناکارآمد شناخته گردد که در اینصورت برای بازنگری در عملکرد آن جای بحثی باقی نمی­گذارد (مؤمنی، 1392)، و تکنیکی می باشد که از تمامی داده‌ها برای ارزیابی و اندازه­گیری کارایی بهره گیری می­کند و هر کدام از مشاهدات را در مقایسه با مرز کارا بهینه می­کند و با ساخت و حل n مدل، عملکرد n واحد را مطالعه می­کند. در این‌ روش نیازی به تخمین تابع تولید و بدست آوردن تابع توزیع و بکارگیری مفروضاتی در مورد آن نیست. بعلاوه اینکه، این ‌روش بطور کلی، با ترکیب تمامی واحدهای تحت مطالعه، یک واحد مجازی با بالاترین کارایی را می­سازد واحدهای ناکارا را با آن می­سنجد. و از آنجا که تحلیل پوششی داده‌ها روشی غیر پارامتریک می باشد، می­تواند بدون نیاز به شناخت فرایند سیستم و بر اساس داده­های ورودی و خروجی ارزیابی را انجام دهد (فقیه و عسگری، 1393).

. از دیگر مزایای این ‌روش می­توان به موردها ذیل تصریح نمود (چارنز1و دیگران، 1995):

1. تمرکز بر هریک از مشاهدات پیش روی میانگین جامعه.
2. ایجاد یک روش اندازه­گیری منحصر به فرد و جامع برای هر واحد که از ورودی­ها برای ایجاد خروجی­ها بهره گیری می­کند.
3. در نظر گرفتن چندین ورودی و خروجی بطور همزمان.
4. بی­نیازی این‌ روش از دادن وزن و یا قیمت به ورودی­ها و خروجی­ها.
5. ارائه جواب بهینه پار­تو.
6. سازگار با متغیرهای برون­زا
7. تخمین تغییر در ورودی­ها و خروجی­ها برای تبدیل کردن واحدهای ناکارا به واحدی کارا.

این مدل که در سال 1978 توسط چارنز، کوپر و رودز معرفی گردید، با تمرکز بر هر یک از واحدهای تصمیم­گیری، اوزانی برای ورودی و خروجی­های آنها  بصورت جداگانه محاسبه و با بهره گیری از نسبت مجموع موزون ورودی­ها به خروجی­ها، کارایی هر واحد را بدست می­آورد.  سادگی فهم و اجرای روش تحلیل پوششی داده‌ها و در کنار آن دقت بالا و کاربرد وسیع آن در زمینه‌ها مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باعث شده می باشد پژوهشگران زیادی از این روش برای دست یافتن به اهداف خود بهره گیری کنند (جعفریان مقدم و قیصری، 1389). یکی از مهم‌ترین سؤالات در خصوص این روش بحث پیرامون اوزان محاسبه شده برای شاخص­های ورودی و خروجی می باشد. گروهی از محققین عقیده دارند محاسبه اوزان مختلف برای شاخص­های یکسان در مجموعه­ای از واحدهای تصمیم­گیری همگن منطقی به نظر نمی­رسد و از این‌رو در جستجوی مدل­هایی برای محاسبه اوزان مشترک شاخص­های ورودی و خروجی بر آمده­اند (صالحی صدقیانی و دیگران، 1389)؛ از دیگر اشکال‌های مدل کلاسیک، قدرت تشخیص و رتبه‌بندی ضعیف بین واحدهای تصمیم­گیری می‌باشد (مهرگان و شفیعی، 1383).

در بعضی از مدل‌هایی که برای محاسبه وزن‌های مشترک ارائه شده می باشد، آغاز مدل CCR مربوط به هریک از واحدهای تصمیم­گیری بطور جداگانه حل می­گردد و سپس از با بهره گیری از وزن‌هایی که از مدل‌های CCR بدست می­آید، به محاسبه وزن‌های مشترک اقدام می­گردد. در پژوهش حاضر کوشش بر آن می باشد که مدلی جامع برای محاسبه وزن‌های مشترک ارائه گردد، بطوریکه برای محاسبه اوزان مشترک، نیازی به نوشتن و حل مدل CCR هر یک از واحدهای تصمیم­­گیری بطور مجزا نباشد و تنها با نوشتن و حل یک مدل، وزن‌های مشترک محاسبه گردد.

شایان ذکر می باشد در عصر کنونی، کشورهای مختلف به علم ، فناوری و نوآوری به مثابه منابع کلیدی برای کسب مزایای رقابتی و همچنین به منزله ابزار اساسی برای بهبود بخشیدن سطح زندگی مردم می­نگرند و موسسه­های بین‌المللی نیز توسعه یافتگی کشورها را بر اساس همین معیارها ارزیابی می­کنند (نوفرستی و محمدی، 1388). از طرفی دیگر مبنای ثروت آفرینی در اقتصاد امروز،  دانش و تخصص می باشد و کشورها با بهره گیری از عناصر نوآوری، دانش و اطلاعات ثروت می‌آفرینند. از این‌رو نوآوری مولفه­ایست که به‌ عنوان ضرورتی جهت ارتقا سطح زندگی و رفاه بشر‌ها و جوامع مورد توجه صاحبنظران اقتصادی قرار گرفته می باشد. پس مطالعه شاخص‌های نوآوری امری ضروری بنظر می­رسد (شاه آبادی و ساری گل، 1392).

با در نظر داشتن اهمیت نوآوری و تأثیر آن بر رشد اقتصادی، توزیع درآمد، رفاه سطح زندگی، بهره­وری و محیط‌زیست، در این مطالعه کوشش بر آن می باشد تا با بدست آوردن شاخص‌های سنجش  نوآوری، عملکرد بعضی از کشورها را از نظر  نوآوری با بهره گیری از مدل ارائه شده، ارزیابی و رتبه‌بندی نموده تا ضمن مشخص شدن کشورهای کارا و ناکارا، رتبه کشور جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای منتخب تعیین گردد و برای آنکه ایران به کشوری نوآورتر تبدیل گردد، الگوهایی مناسب برای آن در نظر گرفته می­گردد و راهکارهایی برای نوآورتر شدنش ارائه می­گردد. 

در این مطالعه برای تعیین داده‌ها و اطلاعات لازم برای مورد مطالعه (کشورهای منتخب جهان با شاخص‌های نوآوری )، از گزارش شاخص جهانی نوآوری در سال 2014(GII2014) بهره گیری شده می باشد. این شاخص تأثیر نوآوری را به‌عنوان محرک رشد اقتصادی و رفاه کشورها مهم و کلیدی می‌شناسد و هدف آن بدست آوردن جنبه‌های چندگانه نوآوری و کاربردپذیری یکسان آن برای اقتصادهای توسعه‌یافته و نوظهور می باشد. برای شکل گیری این هدف، شاخص GII به سیاست‌گذاران و رهبران کسب‌وکار کمک می کند فراتر از معیارهای تک ‌بعدی نوآوری حرکت کرده و به تحلیل‌ کلی‌گرانه‌ای از محرکان نوآوری و نتایج آن برسند.

در طول هفت سال گذشته GII یک مرجع مهم در نوآوری بوده می باشد؛ بطوری ‌که تصمیم‌گیران سیاسی با هدف توسعه عملکرد نوآوری کشورها از آن به‌عنوان یک ابزار بهره گیری می‌کنند.

3-1- اهمیت و ضرورت موضوع

از مهم‌ترین دغدغه‌ی ذهنی مدیران، تصمیم‌گیری می‌باشد. تصمیم‌گیری یکی از مهم‌ترین تأثیر‌های مدیریت می‌باشد. حتی بعضی از محققین نظیر سایمون تصمیم‌گیری را معادل مدیریت دانسته‌اند (غضنفری و غفاریان، 1379).

دانش پژوهش در عملیات بر اساس مبانی قدرتمند ریاضی خود کاربرد گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف تصمیم‌گیری دارد. یکی از شاخه­های کاربردی این دانش، تحلیل پوششی داده‌ها در مسئله سنجش کارایی نسبی مجموعه‌ای از واحدهای همسان با چندین ورودی و خروجی مشابه می باشد. بنا بر ادعای پدیدآورندگان این روش، پس از پیدایش آن بیش از هزاران مقاله و کتاب در این خصوص تدوین و بسیاری از مراکز تحقیقاتی بر روی آن فعالیت داشته‌اند (کوپر[1] و دیگران، 2006).

در دهه­های اخیر نیز ادبیات آکادمیک و مدیریتی، توجه روز افزونی به مسئله اندازه­گیری عملکرد سازمان داشته می باشد؛ زیرا که منجر به انگیزش کارکنان، پشتیبانی از تصمیم­گیری و بهبود مستمر و افزایش ارتباطات و هماهنگی می­گردد (چیسا[2] و دیگران، 2009) .

بهبود مستمر عملکرد سازمان‌ها با ایجاد نیروی عظیم هم افزایی می­تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت‌های تعالی سازمان گردد، بدون مطالعه و کسب آگاهی از اندازه پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش‌های پیش روی سازمان و کسب بازخور و اطلاع از اندازه اجرای سیاست‌های تدوین شده و شناسایی مورد هایی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر  نخواهد گردید. تمامی موردها مذکور، بدون اندازه‌گیری و ارزیابی امکان‌پذیر نیست. موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیل­های سازمانی، عملکرد می باشد و بهبود آن مستلزم اندازه‌گیری می باشد و از این‌رو سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نمی­باشد (آکاراتونگا[3] و دیگران، 2007)

همچنین ارزیابی عملکرد به‌عنوان ابزار مدیریت عملکرد، می­تواند مبنای استواری برای تصمیم­گیری در مورد مسائل مختلف سازمان باشد (لثام[4] و دیگران، 2005)

از طرفی امروزه با در نظر داشتن رشد و اهمیت فزاینده سازمان‌ها در اجتماع، ارزیابی عملکرد آنها بسیار مورد توجه قرار گرفته می باشد و شاخص‌های گوناگونی به‌عنوان معیار عملکرد سازمان‌ها مطرح شده می باشد؛ که کارایی از اینگونه معیارها می‌باشد (آذر و زارعی محمود آبادی، 1392).

کارایی، توانایی یک بنگاه در بدست آوردن حداکثر ستانده از یک مجموعه نهاده معین با فرض فناوری معلوم و یا توانایی یک بنگاه برای بازده معین با حداقل مجموعه نهاده­های در دسترس تعریف می­گردد (فارل[5]، 1957).

امروزه کارایی به‌عنوان یک فرهنگ و چشم‌انداز در تمام حیطه­های کار و زندگی بشر مطرح می‌باشد و عامل پیشرفت و توسعه اقتصادی می باشد. از طرفی، الگوهای ارزیابی کارایی به‌عنوان یک موضوع مهم مورد توجه فعالان در این حوزه بوده می باشد. (آذر و زارعی محمود آبادی، 1392). همچنین کارایی یک مفهوم مدیریتی می باشد که سابقه­ای طولانی در علم مدیریت دارد (ویتزل[6]، 2002).کارایی نشان می­دهد که یک  سازمان به چه خوبی از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان بهره گیری کرده می باشد (صالحی صدقیانی و دیگران، 1389).

 اغلب روش‌های اندازه‌گیری کارایی تا سال 1957 میلادی، بر شاخص جزئی تولید تأکید داشتند. فارل با درک این اشکال و با بهره گیری از مفهوم تابع تولید مرزی، به اندازه‌گیری شاخص کلی عوامل تولید پرداخت. در سال 1976 میلادی، رودز با بهره گیری از مدل فارل به مقایسه واحدهای مشابه با چند نهاده و ستانده در فضای بازده به مقیاس ثابت پرداخت و نتیجه را تحت عنوان CCR ارائه نمود (چارنز[7] و دیگران، 1978).

چالش‌های رقابت در دنیای امروز بویژه در کشورهای در حال توسعه، تغییر کرده می باشد ، تمرکز بر تغییر ساختار، کاهش هزینه و بالا بردن کیفیت جای خود را به نوآوری داده می باشد (فارمن[8] و دیگران، 2002).

از طرفی ویژگی عصر حاضر، عصر صنایع مبتنی بر دانش می باشد و بر این اساس ثروتمندترین کشورهای جهان، کشوری می باشد که توانایی تولید دانش بیشتری را داشته باشد. از این‌رو، کشورهایی موفق هستند که نوآوری نوک پیکان حرکت آنان را تشکیل می‌دهد (شاه آبادی و ساری گل، 1392).

طبق نظر پیتر دراکر[9] (1985) در  جهانی که دستخوش تغییر و دگرگونی می باشد و امنیت آن هر روز در معرض خطر می باشد، تنها راه بقا، ابداع و نوآوری می باشد (دراکر، 1985). ایده اصلی نوآوری، مبتنی بر این نکته می باشد که نوآوری سبب افزایش تولید از طریق افزایش توان تولید افراد و نهایتاً افزایش رشد اقتصادی می­گردد و همچنین نوآوری به‌عنوان منبع کلیدی برای ایجاد مزیت نسبی محسوب می­گردد و یکی از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی می باشد (ربیعی، 1388). در نهایت می­توان اظهار داشت که افزایش رشد اقتصادی، افزایش بهره­وری و تولید ثروت از علم و فناوری، تولید فناوری و کالا و خدمات جدید و ایجاد اشتغال­های مولد مانند فواید نوآوری می‌باشد (شاه آبادی و ساری گل، 1392).

4-1- گزاره‌های پژوهش

1-4-1- پرسش‌های پژوهش

1. مدل ریاضی ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم‌گیری با روش تحلیل پوششی داده‌ها و وزن‌های مشترک چگونه می باشد؟
2. وزن شاخص‌های نوآوری کشورهای منتخب به چه صورت می باشد؟
3. کارایی کشورهای منتخب با بهره گیری از مدل­های ارائه شده چه مقدار می باشد؟
4. برای نوآورتر شدن جمهوری اسلامی ایران چه راهکارهایی می­توان ارائه داد؟

2-4-1- هدف‌های پژوهش یا نتایج مورد انتظار

در این پژوهش بالتبع هستیم که آغاز روشی برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم‌گیری با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها وزن‌های مشترک ارائه دهیم و سپس به‌عنوان مورد مطالعه، با بهره­گیری از مدل ارائه شده، کشورهای منتخب جهان را از نظر نوآوری مورد ارزیابی قرار دهیم.

5-1- روش کلی پژوهش

 با در نظر داشتن اینکه هدف پژوهش حاضر، ارائه روشی برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم‌گیری می‌باشد، پس این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی می باشد و پژوهش کاربردی تحقیقی می باشد که یافته‌های آن را می‌توان برای حل مسائل اجتماعی بکار برد، و از آنجا که در آن متغیرها دستکاری نشده و شرایط آزمایشگاهی وجود ندارد، از نوع تحقیقات توصیفی می‌باشد. هدف از اجرای پژوهش توصیفی اکثراً شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرآیند تصمیم‌گیری می باشد. و از لحاظ ماهیت می­تواند در زمره تحقیقات توسعه­ای به شمار آید. این نوع تحقیقات، فرآیندی جهت جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات به مقصود تصمیم­گیری هستند.

1-5-1- قلمرو مکانی-جامعه پژوهش

جامعه این پژوهش 142 کشوری می باشد که داده‌ها و اطلاعات آنها در گزارش شاخص جهانی نوآوری  سال 2014 قابل دسترسی می باشد.

2-5-1- قلمرو زمانی پژوهش

اطلاعات مربوط به این پژوهش در سال 2014 میلادی ( دی ماه 92 الی دی ماه 93) از گزارش شاخص جهانی نوآوری استخراج گردیده می باشد.

3-5-1- روش نمونه‌گیری و تخمین حجم جامعه:

با در نظر داشتن اینکه در این پژوهش به ارائه سه مدل­ تحلیل پوششی داده‌ها با وزن‌های مشترک پرداخته شده می باشد، نیاز به نمونه‌گیری ندارد. البته برای محاسبه کارایی و ارزیابی مورد مطالعه (کشورهای منتخب جهان) کل جامعه کشورهای منتخب مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

4-5-1- روش‌های گردآوری داده‌ها و ابزار مورد بهره گیری برای آن

در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات نظری پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و مطالعه مقالات و پایان‌نامه‌های به روز و معتبر که مرتبط با موضوع پژوهش می‌باشند، بهره گیری شده می باشد. همچنین برای بدست آوردن عوامل ورودی و خروجی مورد مطالعه (کشورهای منتخب جهان) از گزارش شاخص جهانی نوآوری در سال 2014 بهره گیری شده می باشد.

5-5-1- روش‌های تحلیل داده‌ها

با در نظر داشتن اینکه در این مطالعه، مدل‌هایی ریاضی برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم‌گیری با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها با وزن‌های مشترک ارائه خواهد گردید، روش تحلیل داده‌ها بهره گیری از تکنیک‌های پژوهش در عملیات و تحلیل پوششی داده‌ها با وزن‌های مشترک و بهره گیری از نرم‌افزارهای اکسل و لینگو می‌باشد.

1-5-5-1- تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)

در سال 1957 فارل با بهره گیری از روشی مانند اندازه­گیری کارایی در موضوعات مهندسی، اقدام به اندازه‌گیری کارایی برای یک واحد تولیدی نمود. مورد مدنظر فارل شامل یک ورودی و یک خروجی بود. مطالعه فارل شامل اندازه‌گیری کارایی­های فنی و تخصیصی و مشتق تابع تولید کارا بوده می باشد.

چارنز، کوپر و رودز دیدگاه فارل را توسعه دادند و مدلی ارائه کردند که توانایی اندازه‌گیری کارایی با چندین ورودی و خروجی را داشته باشد. این مدل تحلیل پوششی داده‌ها نام گرفت و اولین بار در رساله دکتری رودز و به راهنمایی کوپر با عنوان ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مدارس ملی امریکا در دانشگاه کارنگی مورد بهره گیری قرار گرفت.

تحلیل پوششی داده‌ها روشی غیر پارامتری و مبتنی بر برنامه‌ریزی خطی می باشد که از تمامی مشاهدات گردآوری شده برای اندازه‌گیری کارایی بهره گیری می­کند. در هر برنامه‌ریزی خطی DEA روش حل در پی حداکثر کردن کارایی واحد هدف می باشد.

تعداد صفحه :182

قیمت :37500 تومان

بلافاصله پس از پرداخت ، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد

و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می گردد.

پشتیبانی سایت  serderehi@gmail.com